Onderhoud kapitaalgoederen

Gewenst kwaliteitsniveau
Het stelsel aan leidingen, straatkolken en putten is een belangrijk onderdeel van onze dagelijkse hygiëne. Het feit dat we riolering hebben is belangrijk voor onze volksgezondheid. Het inzamelen en afvoeren van afvalwater naar de afvalwaterzuivering is een belangrijke wettelijke zorgplicht voor de gemeente. Daarnaast heeft de gemeente ook de zorgplicht voor het doelmatig inzamelen en verwerken van hemelwater en het voorkomen van structureel nadelige gevolgen door grondwater.

Daarnaast is er in 2007 een Bestuursakkoord Waterketen opgesteld. Hierin staan afspraken over kostenbesparingen, het verhogen van de kwaliteit van het beheer en verminderen van de kwetsbaarheid. Van daaruit is met name de samenwerking met omliggende gemeenten en het waterschap verbeterd. Het waterschap is als kwaliteitsbeheerder van watergangen en beheerder van de afvalwaterzuiveringen een belangrijke partner voor de gemeente.
Dit alles bij elkaar is voor onze gemeente vastgelegd in het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) Berg en Dal 2016-2020. Hierin staat beschreven welk kwaliteitsniveau we willen hebben, wat we daarvoor moeten doen en wat het kost. De rioolheffing is daar vervolgens op gebaseerd.

Het functioneren van de riolering heeft direct invloed op de waterkwaliteit van watergangen  via lozingen vanuit overstorten. Ook hebben we met het waterschap afspraken over de hoeveelheid afvalwater en hemelwater dat naar de afvalwaterzuivering mag worden getransporteerd. De samenwerking met het waterschap is om die redenen erg belangrijk.

Vanwege klimaatverandering is het belangrijk om inzicht te verkrijgen in wat er gebeurt als het harder regent. De gehele openbare ruimte wordt dan ineens belangrijk, het riool heeft maar beperkte capaciteit. In het GRP staat nog geen uitgekristalliseerd beleid voor hoe we daarmee omgaan, maar we hebben er al wel mee te maken gehad. Vooral in Breedeweg, Beek, het centrum van Groesbeek en Heilig Landstichting. Samen met onze inwoners, het waterschap, bedrijven en organisaties gaan we bepalen wanneer er sprake is van wateroverlast en wat we daar samen aan gaan doen. Belangrijkste daarbij is om schade zoveel mogelijk te voorkomen.

Wat gaan wij ervoor doen?

Beheer
Gemeente Berg en Dal heeft veel riolering in beheer. In de kern Groesbeek is men in de jaren 50 van de vorige eeuw begonnen met grootschalige aanleg. Deze wordt nu langzamerhand vervangen. In de andere dorpen doen we dat ongeveer 10 jaar later.
In Groesbeek-Noord zijn de riolen het oudst. In de huidige raadsperiode moeten we hier vier kilometer riolering vervangen. Iedere acht jaar inspecteren we de riolering. Uit deze inspecties volgen de beheersmaatregelen. Uit de inspecties van de laatste acht jaar blijkt dat de oudere riolen ongeveer 60 jaar goed blijven. Daarna moeten we ze vervangen of (renoveren bijvoorbeeld door te “relinen”).
We voeren onderstaande reguliere beheerwerkzaamheden en projecten uit om het gewenste kwaliteitsniveau te behouden:

• Reinigen en inspecteren riolering (ongeveer 30 km per jaar);
• Reinigen van straat- en voetpadkolken (2 keer per jaar);
• Verrichten van verbeteringsmaatregelen aan riolering en kolken;
• Reinigen en inspecteren rioolgemalen (ongeveer 30 per jaar);
• Verrichten van verbeteringsmaatregelen aan gemalen;
• Uitrollen van meetplan riolering;
• Participeren aan ontwikkellocaties.

Optimalisatie
Door middel van basisrioleringsplannen, waarin het hydraulisch functioneren van het rioolstelsel met een computermodel wordt berekenend, komen we tot een oordeel of alles nog naar behoren functioneert. Jaarlijks bekijken we 1 kern. Ook bekijken we dan meteen wat er gebeurt bij hevige neerslag. Meetgegevens van de praktijk zijn belangrijk om te bekijken of de modelberekeningen kloppen. We hechten daarom veel waarde aan goede meetgegevens.

Samenwerking
Als een van de eerste gemeenten binnen Gelderland zijn wij samen met het waterschap bezig om de aansturing van onze riool gemalen efficiënter te maken. Daarnaast werken we samen met het waterschap in onze aanpak tegen  wateroverlast. Ook hebben wij nauw overleg met gemeente Nijmegen; afval- en hemelwater van de kernen Berg en Dal en Heilig Landstichting lozen op de riolering van gemeente Nijmegen.

Stand van zaken Voorjaarsnota
Beheer is tot nu toe volgens het jaarlijks programma uitgevoerd. Noodzakelijke reparaties en verbeteringen zijn uitgevoerd.

Stand van zaken Jaarrekening
Medio 2020 is er een rioolinspectie uitgevoerd. Op basis van de verzamelde data zijn maatregelplannen opgesteld, die we in 2021 voorbereiden en uitvoeren.
Beheer en onderhoud dat voor 2020 op de planning stond, is conform plan uitgevoerd.

Wat gaat het kosten?
Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) Berg en Dal 2016-2020 is vastgesteld. Volgens de financiële prognose halen we in 2023 een kostendekkend niveau. De rioolheffing stijgt hiervoor met 5% per jaar vanaf 2014.

Voor het onderhoud van rioleringen is een voorziening riolering beschikbaar. De stand hiervan is per 1 januari 2019 € 1.479.000. Jaarlijks is € 170.000 beschikbaar vanuit de exploitatie. De voorziening zetten we in voor het egaliseren van de vervangingspieken bij groot onderhoud van de riolering (in de toekomst). De investeringen in ons rioleringsnetwerk moeten we activeren en drukt door middel van de kapitaallasten op onze exploitatie. Zie hiervoor het Meerjaren Investeringsplan (MIP).

Stand van zaken Voorjaarsnota
Op dit moment werken we aan een nieuw Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) 2021-2025. In dit GRP staat het beleid voor de komende periode. Speerpunten in dit plan zijn:

• Aanpassing heffingsgrondslag (nu: uitgebreide staffel op basis van waterverbruik).
• Hoe om te gaan met wateroverlast en waarvan uit dit wordt betaald.

Belangrijk uitgangspunt hierbij is dat we zoveel mogelijk proberen de rioolheffing niet te laten stijgen. De planning is om het nieuwe GRP voor het einde van dit jaar vast te stellen.

Stand van zaken Jaarrekening
Het Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) is inmiddels vastgesteld. De hoogte van de rioolheffing is daarmee bekend. Bij verhuizingen wordt de rioolheffing voortaan gebaseerd op een forfait, een vast bedrag per persoon, in plaats van op het waterverbruik van de vorige bewoner van het pand.
In het GRP is ook het project ‘Wateroverlast Breedeweg’ financieel ondergebracht.