Inwoner

De rekenkamercommissie heeft in de lente en zomer 2020 een onderzoek uitgevoerd naar ons minimabeleid. De aanbevelingen van het onderzoek worden meegenomen bij het opstellen van het nieuwe beleidsplan voor het minimabeleid. Dit beleidsplan wordt in 2021 herschreven.

Per 1 november 2020 zijn we gestart met het Vroeg Eropaf project. Van verschillende organisaties (energieleveranciers, zorgverzekeraars, woningbouwverenigingen en Vitens) ontvangen wij de betalingsachterstanden van onze inwoners. Bij meerdere betalingsachterstanden op één adres gaan we op huisbezoek. Per maand leggen we ongeveer 10 huisbezoeken af (na corona). Op andere meldingen reageren we met een telefoontje, brief, mail of sms. De eerste ervaringen vertellen ons dat we ongeveer 30 meldingen per maand binnenkrijgen. Dit kan in de toekomst oplopen als zich meer signaalpartners aansluiten. Eind 2021 evalueren we het project en bekijken we of we hier in 2022 mee doorgaan.

We merken dat inwoners onze schuldhulpverleners goed weten te vinden met laagdrempelige vragen. Onze inwoners kunnen hierdoor in veel gevallen geholpen worden met een lichte vorm van schuldhulpverlening doordat de schulden nog niet te veel zijn opgelopen. Het aantal inwoners dat we moeten doorverwijzen naar de zwaardere vorm van schuldhulpverlening neemt hierdoor af. In het voorjaar 2021 hopen we dit te kunnen zien aan de cijfers die dan beschikbaar komen.

De specialistische dagbesteding voor ouderen is medio 2020 omgezet naar een beschikkingsvrije voorziening. Ouderen hoeven sindsdien niet meer naar het Sociaal Team voor een dagbestedings-indicatie, maar kunnen zich nu rechtstreeks melden bij een aanbieder. De aanbieder bekijkt samen met de oudere waar hij/zij het beste op z’n plek is. Dit kan bij één van de inloop & ontmoetingspunten zijn of bij een meer beschutte plek.

Door de coronamaatregelen kon de dagbesteding niet de vorm krijgen die gebruikelijk is. In overleg met gemeente, deelnemers en aanbieders is steeds gekeken wat er wel mogelijk was en hebben aanbieders een alternatief en/of aangepaste dagbesteding ingezet. De uitvoering van het actieplan voor Millingen voor de inloop van mensen met psychiatrische klachten is vanwege corona niet doorgegaan. Ook hier is waar mogelijk alternatieve ondersteuning ingezet.

Vanwege Corona is het niet gelukt om een fysieke bijeenkomst te organiseren voor verwijzers en aanbieders. We hopen dit in 2021 alsnog te kunnen doen. Ook de plannen van het Actiecentrum konden niet goed worden uitgevoerd. Het organiseren van groepsbijeenkomsten was immers nauwelijks mogelijk. De participatieconsulenten zijn daarom doorgegaan met de individuele begeleiding van inwoners met een uitkering. In 2021 hopen we het Actiecentrum weer op te kunnen zetten en echt van start te kunnen gaan.

Eind 2020 is het regionaal uitvoeringsplan ‘Bevorderen basisvaardigheden bij volwassenen’ 2021-2024 vastgesteld. De pilot taalteam in Nijmegen is gestart, hierbij werken de bibliotheek en het ROC samen om mensen op eenzelfde manier door te verwijzen naar een vorm van onderwijs die bij hen past. In 2021 willen we dit regionaal verder uitrollen.

Ook hebben wij in 2020 een start gemaakt met de monitor sociale inclusie. Hierbij wordt de impact van trajecten volwasseneducatie gemeten. De eerste resultaten laten zien dat de trajecten van het ROC in het Rijk van Nijmegen een grote impact hebben in vergelijking met het landelijke onderzoek. Een groot aantal deelnemers heeft na deelname een betere plek in de samenleving gekregen.

De geplande bijeenkomst met vrijwilligers over de inzet van onze middelen kon door corona helaas niet doorgaan. We hopen dit na de zomer in 2021 alsnog te kunnen doen.

Samen met de vrijwilligerssteunpunten uit de regio wordt gekeken hoe we vrijwilligers nog meer digitaal kunnen helpen door het beschikbaar stellen van verschillende apps. Deze apps zorgen voor verbinding en bijvoorbeeld het koppelen van maatjes.

In Millingen aan de Rijn en Berg en Dal heeft de voortgang van de dorpsagenda vertraging opgelopen vanwege corona. In Leuth heeft de werkgroep Vergroenen Leuth samen met de gemeente en groenaannemers het dorp vergroend. Binnenkort wordt hopelijk met externe financiering fase 2 opgestart. In Ooij wordt er één ontwerp voor de herinrichting van het Reiner van Ooiplein, verder uitgewerkt tot Voorlopig Ontwerp. Ook hier zijn vrijwilligers van de dorpsagenda nauw betrokken: zij hebben een architect uitgekozen en hebben de eerste plannen aan het dorp gepresenteerd. Er was veel belangstelling voor de infoavond vanuit omwonenden en vertegenwoordigers van de aan het plein grenzende bedrijven.

In Leuth is namens de dorpsagenda Leuth een burenhulp gestart om inwoners in het dorp tijdens corona te helpen.

De nieuwe nota participatie ‘Samen maken we Berg en Dal’ is eind februari 2021 tijdens de raadsvergadering behandeld. We gaan hiermee aan de slag. In de nota staat onze visie op participatie. De nota is ook een handleiding. Je kunt de nota gebruiken als je een initiatief wilt starten. Onderdeel van het proces waren twee brede avondsessies en veel gesprekken binnen en buiten het gemeentehuis.

Het afgelopen jaar heeft een groep vrijwilligers (werkgroep burgerparticipatie) de gemeente op het thema participatie geëvalueerd. Verschillende aanbevelingen zijn meegenomen in de nieuwe nota. Een deel ook nog niet: deze aanbevelingen hebben te maken met een cultuuromslag en worden in de praktijk meegenomen in het werken met inwonersparticipatie.

De nieuwe Wet inburgering is opnieuw uitgesteld tot 1 januari 2022. Regionaal gaan we verder met de voorbereiding van de nieuwe wet. In december 2020 is daartoe de beleidsnota nieuwe Wet inburgering door u vastgesteld.

Het proefproject met de statushouders (pilot de z-route) loopt goed. De tweede groep met deelnemers (14) is in augustus 2020 gestart. Hiervan wonen vijf deelnemers in onze gemeente. Beide groepen lopen in de zomer van 2021 ten einde. De eerste resultaten van de pilot zijn goed. De meeste deelnemers laten forse vooruitgang zien op het gebied van lezen, schrijven, spreken en luisteren. De statushouders geven aan dat ze veel beter een gesprek met andere kunnen en durven voeren, waardoor ze zich beter redden in de samenleving. En dat is precies het doel van de z-route. Door het project zijn ook meer statushouders gaan participeren in de verschillende gemeenten (vrijwilligerswerk, deeltijd werk of andere participatietrajecten). Door corona hebben sommige participatieprojecten helaas vertraging opgelopen.

Samen met een groep jongeren in Beek is een nieuwe jongerenontmoetingsplek bij het Kulturhus gerealiseerd. In Groesbeek geven we samen met de jongeren invulling aan het programma in de Maddogs, waarbij ze wel aangeven dat het jammer is dat de Maddogs niet meer uren open kan (incidentele financiering t.l.v. de algemene reserve is weggevallen)

We hebben samen bekeken hoe we ouders beter kunnen informeren en begeleiden bij echtscheiding. Een van de aandachtspunten is het verbeteren van de informatie op de gemeentelijke website hierover. Dit gebeurt binnenkort. Daarnaast zou in september een bijeenkomst met andere professionals plaatvinden om op te halen wat in onze gemeente nog moet gebeuren op het gebied van echtscheiding, zodat we (nog) beter gaan samenwerken, sneller naar elkaar doorverwijzen en weten wat iedereen doet. Door de coronamaatregelen kon deze brainstormsessie niet doorgaan. Deze wordt nu in 2021 gehouden. Het omganghuis regio Nijmegen heeft haar openingstijden verruimd. Naast zaterdag is het nu ook woensdagmiddag en -avond open. In 2020 zijn twee bijeenkomsten meldcode kindermishandeling voor het onderwijs (VO en PO) en kinderopvang georganiseerd. Deze bijeenkomsten zijn erg goed ontvangen. Scholen en kinderopvang herkennen nu eerder signalen en weten beter waar en hoe ze kindermishandeling moeten melden. Regionaal werken we aan betere ketensamenwerking met jeugdbescherming en andere partners (verbeteragenda Jeugd).

Ook op het onderwijs heeft corona een grote invloed gehad. Leerlingen kregen onderwijs op afstand omdat de scholen een deel van het jaar dicht waren. Scholen hebben zich in samenwerking met leerplicht en andere hulpverleningsinstanties ingezet om alle jongeren in beeld te houden.

Er zijn minder verzuimmeldingen gedaan dan het jaar ervoor, omdat het soms lastig was om ongeoorloofd verzuim vast te stellen. Dit maakt dat de cijfers geen betrouwbaar beeld geven. Ze zeggen niets over opgelopen onderwijsachterstanden en motivatieproblemen om de studie tot een goed einde te brengen.

Vanaf schooljaar 2019-2020 zijn de VSV-taken ondergebracht bij Bureau Leerplicht. Hiermee is Bureau Leerplicht Nijmegen verantwoordelijk geworden voor de monitoring van àlle jongeren tot 23 jaar in het Rijk van Nijmegen, ongeacht of deze jongeren zich binnen of buiten het onderwijs bevinden. De VSV-consulent is een verbindende functie die moet zorgen voor een goede samenwerking tussen zowel de leerplichtambtenaren, de scholen als het team jongeren bij het Werkbedrijf.

Zowel de leerplichtambtenaren als de VSV-consulent hebben hun werkwijze aan moeten passen, waardoor het contact met de jongeren veelal digitaal is.  

In 2020 is het nieuwe VSV-programma vastgesteld. Eén van de speerpunten van dit programma is een sterkere verbinding tussen onderwijs en jeugdhulp.

Door de coronapandemie zijn de overleggen hierover later op gang gekomen. Er lopen inmiddels gesprekken met het voortgezet speciaal onderwijs, maar deze hebben in 2020 nog niet tot concrete plannen geleid.

Alle scholen zijn in 2020 rookvrij geworden. Op schoolterreinen wordt niet meer gerookt. Ook zijn het avonturenbos en 2 speeltuinen in 2020 rookvrij gemaakt. Door corona lagen de prioriteiten bij de sportverenigingen elders. Met de sportverenigingen wordt het thema rookvrij in 2021 weer opgepakt. Eind 2020 is al wel bij de sportverenigingen gepolst, wie hiermee aan de slag wilt gaan. Een aantal verenigingen hebben hierop positief gereageerd. De gezondheidsmakelaar van de GGD en de buurtsportcoaches gaan de sportverenigingen, die rookvrij willen worden, ondersteunen.

De resultaten van de Emovo-onderzoeken van de GGD geven geen aanleiding om nu actief een actieplan op te stellen en dit uit te voeren. Mochten er nieuwe signalen binnenkomen die hier wel aanleiding voor geven, pakken we dit actief op. Zoals vastgesteld in het Koersdocument Sociaal Domein willen we het komende jaar vooral focussen op de mentale weerbaarheid van vooral onze jongeren.

In 2020 hebben we passende kinderopvang ingezet om kinderen met gedrag- en opvoeding- en lichamelijke problemen vroegtijdig in de kinderopvang te helpen. Hiermee maken we mogelijk dat deze kinderen in de reguliere opvang kunnen blijven en vaker kunnen starten op het regulier onderwijs. We hebben in 2020 ruim 30 kinderen geholpen.

In overleg met onze partners van kansrijke start, hebben we besloten om het plan kwetsbare gezinnen in de Stekkenberg uit te breiden voor heel Groesbeek. Door regelmatig overleg weten we elkaar steeds beter en sneller te vinden. Ook de ziekenhuizen zijn dit jaar bij ons overleg aangesloten. Hierdoor weten zij nu naar wie en wat ze kunnen doorverwijzen bij een kwetsbare zwangere uit de gemeente Berg en Dal en weten wij wat het protocol van de ziekhuizen is bij een kwetsbare zwangere. In 2020 is in Berg en Dal 1 traject Voorzorg ingezet en 2 trajecten Nu niet Zwanger. Verder is 1 medewerker van het sociaal team en 1 medewerker bij Forte welzijn opgeleid om gesprekken te voeren over nu niet zwanger. Zij zijn nu aandachtsfunctionaris voor hun organisatie.

In 2020 vond opvoedingsondersteuning via verschillende organisaties plaats. Steeds wordt gekeken wat het best passend is. Via de GGD hebben 3 gezinnen video home training en 4 gezinnen lichte hulp gehad. Forte Thuis heeft 15 gezinnen begeleid. Door deze vroegtijdige en korte ondersteuning wordt voorkomen dat zwaardere zorg nodig is. De praktijk leert dat gezinnen samen met hun sociaal netwerk na deze ondersteuning weer zelfstandig verder kunnen. Door de coronamaatregelen zijn de peutercafés in Groesbeek, Leuth en Ooij maar beperkt open geweest. We hebben in beeld gebracht welk aanbod er is voor ondersteuning aan jeugd en ouders in de gemeente Berg en Dal. Dit aanbod komt in 2021 via een website beschikbaar voor ouders en andere zorgprofessionals.

In de programmabegroting 2020 gaven we aan dat we in 2020 besluiten welke (nieuwe) preventieve activiteiten we willen inzetten voor ouderen, kwetsbare volwassen en jeugd. De omstandigheden van het afgelopen jaar dwongen ons echter om vooral te kijken hoe het huidige aanbod op een aangepaste manier gerealiseerd kon worden en/of welke alternatieven ingezet moesten worden. We hebben veel kunnen doen.

Er zijn trainingen, cursussen en activiteiten ingezet om mensen met dementie, eenzaamheid en psychische kwetsbaarheid te ondersteunen. Verschillende groepstrainingen kwamen in samenwerking met de sociale teams tot stand. Niet alle trainingen en cursussen konden in de beoogde setting doorgaan, maar waar mogelijk werden trainingen, met in acht neming van de richtlijnen, wel gehouden. Daarnaast is er flink ingezet op alternatief aanbod via telefooncirkels, online bijeenkomsten zoals bijvoorbeeld Livestreams rondom thema “versterken mentale gezondheid” extra hulplijnen, maaltijden aan huis, maar bijvoorbeeld ook extra ondersteuning voor kinderen van ouders met psychiatrische problematiek.

De geplande trainingen Mental Health First Aid (MHFA) aan inwoners en aan bestuurders zijn gerealiseerd. In het najaar van 2020 zijn we gestart met de voorbereidingen voor trainingen in 2021 en 2022. De inzet van deze trainingen is om inwoners handvatten te geven hoe je kunt samenleven in de wijk met buurtbewoners met een kwetsbaarheid. Vanuit centrumgemeente Nijmegen krijgen we financiële ondersteuning om deze trainingen te realiseren.

Het project “Samenleven in de wijk”, waarvoor we subsidie krijgen van het ministerie van VWS, is uiteindelijk in september van start gegaan.

De geplande inventarisatie van nieuwe en bestaande initiatieven met Oosterpoort, Waardwonen en ZZG-zorgroep heeft vanwege personele wisselingen en andere prioriteiten (inzet coronamaatregelen en maatregelen grip op kosten/herstelplan) geen voortgang gekregen. De resultaten van de pilot in Leuth liggen in lijn met landelijke bevindingen en gaven geen aanleiding om de pilot in andere kernen voort te zetten. Intussen zijn er ook nieuwe ontwikkelingen, waar wij graag bij aanhaken. Het ministerie van BZK, de VNG en de landelijke koepel van woningcorporaties hebben de Taskforce Wonen en Zorg opgericht. Wij volgen deze ontwikkelingen en vertalen dat de komende tijd naar ons lokale beleid.

De gesprekken hebben plaatsgevonden. Zowel met de Sociaal Teamleden als de aanbieders zetten we steeds scherper in op minder uren en de inzet van lichtere producten (waar mogelijk). Eén van de redenen waar de zorgaanbieders tegenaan lopen bij het afschalen, is de onbekendheid met de mogelijkheden in het voorveld en de welzijnsvoorzieningen. Daarnaast ontbreken er vormen van ondersteuning zoals groepsaanbod en laagdrempelige ondersteuning in het voorveld, waardoor afschalen naar lichtere ondersteuning niet altijd mogelijk is. Zoals vastgesteld in het koersdocument, willen we daarom kortdurende ondersteuning door het sociaal team en Forte gaan bieden.

In oktober is de regionale pleegzorgcampagne van start gegaan. Het was een mooie campagne, die zelfs landelijke aandacht heeft gekregen. Dit heeft geleid tot maar liefst 60 reacties. Een aanmelding betekent nog niet dat iemand ook echt pleegouder wordt. Pas na maanden van gesprekken en trainingen kan iemand echt zeggen dat hij pleegouder is. Op dit moment weten we nog niet hoeveel pleegouders de campagne voor onze gemeente heeft opgeleverd.

De pilot Buurtgezinnen is ondanks de corona pandemie erg succesvol. Eind 2020 hadden zich al 10 gezinnen gemeld om andere gezinnen te ondersteunen. Voor twee vraaggezinnen zijn er inmiddels matches gemaakt met een steungezin. Mooie voorbeelden van inwoners die elkaar willen helpen!

In totaal zijn 658 mantelzorgcomplimenten aangevraagd. Helaas bleek het niet meer mogelijk om contant geld bij de bank op te halen. We hebben verschillende alternatieven onderzocht, die waren alleen veel duurder of in tijd niet haalbaar. Uiteindelijk heeft iedereen een VVV-bon gekregen.

De druk voor onze mantelzorgers was het afgelopen jaar vanwege corona (erg) hoog. Helaas hebben we door de verschillend beperkingen geen activiteiten of informatieavonden kunnen organiseren. De vrijwilligers van Mantelzorg Berg en Dal hebben wel alle geregistreerde mantelzorgers gebeld om te vragen hoe het gaat en of er nog een vraag is. Hier kwamen verschillende acties uit.

Mantelzorg Berg en Dal onderzoekt de mogelijkheden om een app voor mantelzorgers te ontwikkelen met gemeentelijke/regionale informatie en mogelijkheden om mensen aan elkaar te verbinden. De gemeente heeft geld beschikbaar gesteld om dit te ontwikkelen.